برق صنعتی چیست؟

برق صنعتی به عنوان یکی از شاخه ‌های برق، به مجموعه از فرآیند ها، تجهیزات و تسهیلات برقی در محیط های صنعتی و تجاری اشاره دارد. برق صنعتی به منظور ارائه انرژی برای اجرای فرآیند های صنعتی استفاده می‌ شود، این شامل تولید، توزیع، نصب، بهره‌برداری و نگهداری تجهیزات برقی و مدیریت سیستم های برقی در محیط های صنعتی می‌ شود. به طور کلی، برق صنعتی شامل تمامی امور برقی مورد نیاز در یک صنعت به منظور راندمان بالا تر، امنیت بهتر و کاهش هزینه ‌های انرژی است.

در صنعت گشت در بخش آگهی های ابزار دقیق،برق الکترونیک میتوانید خرید و فروش انواع تجهیزات برق صنعتی را انجام دهید.

تفاوت برق صنعتی و خانگی در چیست؟

برق صنعتی به معنای برقی که در صنایع مورد استفاده قرار می‌ گیرد و برق خانگی تفاوت های بارزی با یکدیگر دارند. عمده‌ترین تفاوت های این دو نوع برق را می‌ توان در دو حوزه تجهیزات مورد استفاده و سیم‌کشی خلاصه کرد. برق خانگی پیچیدگی کمتری دارد و البته خطرات آن نیز کمتر است، اما برق صنعتی اینگونه نیست. تعداد مصرف کننده ها در یک پروژه برق صنعتی بیشتر است، همچنین دستگاه ها معمولاً سه فاز هستند.

تجهیزات برق صنعتی

به منظور فعال سازی و استفاده از قابلیت‌ های برق صنعتی به انواع مختلفی از تجهیزات پیشرفته نیاز است؛ به عنوان مثال یکی از این تجهیزات مدارشکن صنعتی نام دارد که عملکرد آن مشابه با مدارشکن های خانگی بوده و در صورت تحمیل اضافه بار به سیستم جریان برق را قطع می‌ کنند. اما با توجه به اینکه جریان‌ برق صنعتی نسبت به جریان برق خانگی به مراتب قوی تر است، قطع کننده ها و سایر تجهیزاتی که در تابلو برق مورد استفاده قرار می‌ گیرند، تحمل بار های قوی تری را دارند.

در تأمین و مدیریت برق صنعتی از تجهیزات مختلفی استفاده می شود. در ادامه با مهم ترین تجهیزات مربوط به این حوزه آشنا می شویم و ویژگی ها و خصوصیات هر یک را مورد بررسی قرار می دهیم.

۱) سیم و کابل (تجهیزات انتقال برق):

تجهیزات انتقال برق، یعنی سیم و کابل؛ یکی از پرکاربرد ترین و اصلی‌ ترین ابزار های حیطه برق صنعتی است که باید از خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی برخوردار باشد. تحمل بالا در برابر شدت جریان الکتریکی قدرتمند برق صنعتی و سه فاز و دوام و مقاومت بالا از مهم ترین ویژگی های سیم و کابل برق صنعتی محسوب می شود. سیم و کابل‌های برق صنعتی در انواع مختلفی وجود دارند که می توان به کابل برق فشار ضعیف، کابل برق فشار متوسط و کابل برق فشار قوی اشاره کرد.

۲) تابلوی برق صنعتی:

یکی دیگر از تجهیزات پر کاربرد در حیطه برق صنعتی، تابلوی برق صنعتی است. تابلو برق یکی از تجهیزات مهم است که لوازم و تجهیزات الکتریکی مربوط به یک کارخانه، کارگاه، بیمارستان، مرکز تجاری و غیره در داخل آن قرار می گیرد. اصلی ترین کاربرد تابلوهای برق صنعتی، کنترل فرایندهای صنعتی و توزیع برق بین دستگاه ها و تجهیزات مختلف است. تابلو ها یا پنل های برق صنعتی از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هر کدام وظایف خاصی را بر عهده دارند.

معرفی تجهیزات تابلو برق صنعتی

کلید اتوماتیک:

بیشترین کاربرد در تابلو برق صنعتی متعلق به کلیدهای اتوماتیک است. کلیدهای اتوماتیک در مواقع خطر ساز (زمانی‌که اتصال کوتاه رخ دهد) می توانند مدار را به‌صورت خودکار قطع کنند. سه کلید هوشمند زیر جزو تجهیزات تابلو برق صنعتی هستند. درحالی‌که هدف مشترکی دارند، ساختار آن ها متفاوت است.

کلید مینیاتوری:

یکی از قطعات معروف الکترومکانیکی در تابلو برق صنعتی است. این قطعه از طریق قطع و وصل جریان و محدود کردن آن از کاربران یا برق کاران در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت می کند. کلید مینیاتوری در دو مدل حرارتی و مغناطیسی در دسترس بوده و بر حسب شرایط مورد استفاده قرار می گیرند.

کلید اهرمی:

 کلیدهای اهرمی دو مدل جریان پایین و جریان بالا دارند و همانطور که از نام آن ها مشخص است، به کمک اهرمی که در این کلید ها وجود دارد می توانند مدار را قطع و وصل کنند.

کلید حرارتی:

 یکی از تجهیزات تابلو برق صنعتی که امنیت بالایی را برای آن به ارمغان می آورد، کلید حرارتی نام دارد و به عنوان یک قطعه حفاطتی عمل می کند. این قطعه توانایی کنترل جریان حرارتی و همچنین قابلیت قطع جریان مغناطیسی در تابلو برق را دارد.

رله بی ‌متال:

یکی از ابزارهای حفاظتی در تابلو برق صنعتی است که از موتور های الکتریکی در برابر شدت و جریان اضافه بار به خوبی محافظت می کند. رله بی متال از دو فلز غیر هم‌جنس تولید می شود که بر اساس اختلاف بین ضریب انبساطی این دو فلز عمل می کند.

 کنتاکتور:

یکی دیگر از تجهیزات تابلو برق صنعتی محسوب می‌شود که به منظور قطع و وصل جریان الکتریکی بین منبع تغذیه و بار مورد استفاده قرار می‌گیرد. کنتاکتور از دو هسته متحرک و ثابت تشکیل می‌شود که در وسط هسته ثابت یک سیم‌پیچ قرار دارد. زمانی که جریان الکتریکی برقرار می‌شود هسته متحرک به سمت هسته ثابت حرکت می‌کند.

شاسی:

برای انتقال فرمان وصل و قطع به سمت رله ها و کنتاکتور از قطعه‌ای به نام شاسی یا کلید فشاری شستی در تابلو برق صنعتی استفاده می شود. این قطعه در انواع مختلفی وجود دارد که می توان آن ها را بر اساس قطر، شکل ظاهری، رنگ و نوع ارسال فرمان در دسته های مختلفی تقسیم‌ بندی کرد.

تایمر ها:

تایمر ها، تجهیزات کنترل کننده زمان در مدار هستند. زیرا با کمک آن‌ها می توان در یک بازه زمانی، حالت مدار یا جریان داخل مدار را قطع و وصل کرد. پرکاربرد ترین تایمر ها در تابلو برق صنعتی به شرح زیر هستند.

 الکترونیکی:

تایمر های الکترونیکی دقت بالایی دارند، اما برای این‌که عملکرد بهتری داشته باشند باید آن‌ها را به یک منبع تغذیه وصل کرد. این تایمر ها دارای صفحه نمایش هستند که تنظیمات اعمال شده را می توان روی آن مشاهده کرد.

مولتی رنج:

 تایمر های مولتی رنج بسیار پیشرفته تر است دیگر انواع تایمر هستند و می توانند به‌طور همزمان چندین فعالیت را انجام دهند. قابلیت زمان سنجی تا 12 ساعت از ویژگی های تایمر مولتی رنج است. با توجه به عملکردی که این دستگاه دارد، در بیشتر تابلو برق های صنعتی از این مدل تایمر استفاده می شود.

ترمینال ریلی:

ترمینال ریلی قطعه ای است که می تواند اتصال و ارتباط تجهیزات مختلف به یکدیگر را ممکن کند. این قطعه در انواع مختلفی وجود دارد که می توان به ترمینال ریلی معمولی، فشاری، دو طبقه و چند طبقه اشاره کرد.

تجهیزات کنترل کننده حرکت برق در مدار

برخی از تجهیزات در تابلو برق صنعتی، حرکت بخش های مکانیکی را محدود می کنند. از این‌ رو، به این دستگاه ها، کنترل کننده حرکت برق در مدار می گویند. انواع متفاوتی از این تجهیزات وجود دارد که به شرح زیر هستند:

میکروسوئیچ:

میکروسوئیچ ها نوعی کلید هستند که با فشار دادن یا ضربه زدن، می توان آن ها را فعال کرد و وظیفه وصل و قطع کردن کردن مدار را دارند. این قطعه می توانند به صورت محوری یا پیستونی باشند و هر کدام فعالیت خاص خود را دارند. به‌طور کلی از میکروسوئیچ ها برای کنترل ماشین های برش، بالابر ها، تایمر های موتوری و آسانسور ها استفاده می کنند.

شیر های برقی:

 تنظیم کردن جریان هوا داخل سیستم های هیدرولیکی با یک نوع از شیر های برقی انجام می شود. این شیر ها از لحاظ ظاهری بسیار به قرقره شبیه هستند که به یک پیستون فلزی متصل شده است.

۳) ترانسفورماتور

این دستگاه از یک هسته داخلی و مجموعه ای از سیم پیچ ها (اولیه و ثانویه) تشکیل شده است. وظیفه ترانسفورماتور در حیطه برق صنعتی این است که جریان و ولتاژ مناسب را برای مصرف کنندگان ارسال کند. در واقع ولتاژ ورودی به این دستگاه با ولتاژ خروجی آن کاملا متفاوت است. این عملکرد میزان بازدهی مدار را تا اندازه زیادی بالا می برد و کمک می کند تا جریان الکتریکی در مدار کاهش نیابد.

۴) ترانسدیوسر

با استفاده از دستگاه ترانسدیوسر در مدار برق، می توان کمیت های آنالوگ را به دیجیتال تبدیل کرد. این دستگاه انرژی را از یک سر دریافت می کند و آن را به شکل دیگر انرژی (آنالوگ به دیجیتال) تبدیل و خارج می کند. از این دستگاه برای ارسال جریان برق به فواصل دور نیز استفاده می کنند. ترانسدیوسر ولتاژ، ترانسدیوسر خازن، ترانسدیوسر دما و ترانسدیوسر مقاومت از انواع این قطعه در حیطه برق صنعتی هستند.

5) PLC یا کامپیوتر دیجیتال

 PLCیکی از مهم ترین تجهیزاتی که امروزه در حوزه برق صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. plc یک دستگاه دیجیتال است که به منظور کنترل روند دستگاه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.  PLC

یکی از بروز ترین تجهیزات در این حوزه محسوب می شود که می تواند فرایندی تولید در صنایع مختلف را کنترل کند. 

از این دستگاه می توان در طیف وسیعی از صنایع تولیدی به منظور کنترل فرایند های مختلف تولید استفاده کرد. از مهم ترین مزایای استفاده از دستگاه: PLC در برق صنعتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

قابلیت اتصال به شبکه

برخورداری از شتاب عملکرد بالا

برخورداری از ضریب دقت بسیار خوب

افزایش سطح ایمنی

قابلیت انعطاف پذیری بالا

قابلیت کنترل توسط سیستم رایانه مرکزی

قابلیت انتقال داده های و اطلاعات مختلف به سیستم و سایر دستگاه ها و تجهیزات صنعتی

نتیجه گیری:

 برق صنعتی یکی از حوزه های مهم در صنعت برق به حساب می آید که به برق مصرفی توسط صنایع مختلف مربوط می شود. با توجه به ویژگی های و تفاوت هایی که برق صنعتی با برق خانگی دارد، مباحث مربوط به این حوزه تخصصی‌ تر است. ضرورت دارد که افرادی در این حیطه مشغول به کار می شوند، دانش علمی و عملی و همچنین مهارت کافی در زمینه کار با برق صنعتی و تجهیزات مربوط به آن را داشته باشند. برق صنعتی کلیه مباحث مربوط به برق در طیف وسیعی از صنایع مختلف و مراکزی مانند مراکز تجاری، درمانی، نظامی و غیره را در بر می گیرد؛ به همین دلیل یکی از حوزه هایی است که همواره به نیروی انسانی ماهر و متخصص جهت کار نیاز دارد.

---

پستهای مشابه